ปลูกผักสวนครัว เทคนิคง่าย ๆ ที่มือใหม่ก็ทำได้
การปลูกผัก เป็นหนึ่งในกิจกรรมยามว่างภายในครอบครัวที่น่าสนใจ เพราะนอกจากจะมีผักปลอดสารพิษไว้รับประทานเองแล้ว ยังสามารถนำมาสร้างรายได้เสริมได้อีกด้วย และการปลูกผักสวนครัวก็สามารถผ่อนคลายความเครียดได้เช่นกัน บทความนี้จะมาแนะนำวิธีปลูกผักสวนครัวง่าย ๆ มีพื้นที่ Indoor ก็ปลูกได้ ฉบับมือใหม่ ทำตามได้ไม่ยาก ตามมาดูกันเลย
สารบัญบทความ
ปลูกผักสวนครัวที่บ้าน ดีอย่างไร ให้ประโยชน์ต่ออะไรบ้าง
การปลูกผักที่ครัวเรือนไม่ว่าจะเป็นพืชผักสวนครัว ปลูกผักสลัดหรือปลูกผักไฮโดรโปนิกส์นั้นมีข้อดีมากกว่าที่คิด เพราะนอกจากการได้ผักสด ๆ มารับประทานเองซึ่งเป็นประโยชน์ต่อตัวเราเองแล้ว การปลูกผักสวนครัวที่บ้านยังให้ประโยชน์ต่อสิ่งแวดล้อมอีกด้วย
- ลดค่าใช้จ่ายในการซื้อผัก และได้ผักที่ปลอดภัย ไร้สารเคมี
- การปลูกผักสร้างพื้นที่สีเขียวภายในบ้าน ลดการปล่อยคาร์บอนไดออกไซด์ รวมถึงช่วยดูดซับก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์และเปลี่ยนเป็นออกซิเจน
- มีผักรับประทานได้ตลอดปี
- หากมีผักเหลือ หรือไม่สามารถนำมารับประทานได้ สามารถนำไปทำเป็นปุ๋ยให้กับต้นไม้อื่น ๆ หรือหมักทำปุ๋ยชีวภาพ เป็นการลดขยะที่ได้ประโยชน์ไปในตัว
- เป็นการใช้เวลาว่างให้เป็นประโยชน์ หรือใช้เวลาร่วมกันกับครอบครัว
- การปลูกผักสามารถช่วยด้านการผ่อนคลายความเครียดได้ เพราะการเห็นพืชผักเจริญเติบโตนั้นจะทำให้รู้สึกอารมณ์ดีและมีกำลังใจในการปลูก
จะเห็นได้ว่าการปลูกผักนั้นให้ข้อดีทั้งในทางตรงและทางอ้อม ให้ประโยชน์ในด้านสุขภาพกาย สุขภาพจิต รวมไปถึงการสร้างพื้นที่สีเขียวเพื่อสิ่งแวดล้อม ซึ่งถึงแม้ว่าจะเป็นพื้นที่เล็ก ๆ แต่ก็สามารถสร้างประโยชน์ให้แก่โลกได้เช่นกัน
ข้อควรพิจารณาก่อนปลูกผักสวนครัว เตรียมให้พร้อม ปลูกได้ไม่ติดขัด
ก่อนที่จะซื้อเมล็ดพันธุ์มาเริ่มปลูกผัก มาดูกันว่าสิ่งที่ต้องคำนึงถึงในการเตรียมตัวปลูกผักสวนครัวนั้นมีอะไรบ้าง เพื่อที่จะได้เตรียมอุปกรณ์และสถานที่ให้เหมาะสมกับชนิดของผักที่ต้องการปลูก
สถานที่ปลูกผัก
สถานที่ปลูกผักในที่นี้ไม่ว่าจะเป็นปลูกในพื้นที่กว้าง หรือปลูกผักสวนครัวในพื้นที่น้อย ควรเป็นจุดที่ได้รับแสงอย่างพอดี ดินมีความอุดมสมบูรณ์ ใกล้แหล่งน้ำหรือจุดปล่อยน้ำเพื่อความสะดวกในการรดน้ำ รวมถึงเตรียมพื้นที่สำหรับจัดเก็บผลผลิต เนื่องจากการเก็บเกี่ยวผักโดยที่ยังไม่ล้างน้ำจะสามารถมีอายุได้นานกว่า
อุปกรณ์สำหรับปลูกผัก
เตรียมอุปกรณ์ ภาชนะที่จำเป็นสำหรับการปลูกผักให้พร้อม โดยภาชนะสำหรับปลูกผักนั้นขึ้นอยู่กับวิธีการปลูก เช่น ปลูกในถาด ปลูกลงดินในสวน หรือปลูกในแกลลอน เป็นต้น แต่อุปกรณ์ปลูกผักหลัก ๆ แล้วก็จะมี จอบพรวนดิน กรรไกร ช้อนปลูก ส้อมพรวนดิน ถังหมักปุ๋ย และบัวรดน้ำ ในส่วนของดินก็ควรเตรียมดินปลูกและขุยมะพร้าว เป็นต้น
ชนิดของผักที่ต้องการปลูก
ศึกษาชนิดของผักที่ต้องการปลูกให้เรียบร้อยว่าผักแต่ละชนิดต้องการปัจจัยอะไรเป็นพิเศษหรือไม่ เช่น ผักที่ต้องอยู่ในอากาศเย็น ผักที่ปลูกได้ดีในฤดูร้อน ผักที่ต้องการน้ำน้อย และผักที่ต้องการน้ำมาก เป็นต้น รวมถึงศึกษาว่าผักชนิดไหนจะมีปฏิกิริยากับสมุนไพรไล่แมลงหรือศัตรูพืช เพื่อที่จะได้ทำการเก็บเกี่ยวได้ถูกต้อง
วิธีปลูกผักสวนครัวง่าย ๆ พื้นที่น้อยก็ปลูกได้
หากอุปกรณ์พร้อมแล้ว มาดูวิธีปลูกผักสวนครัวง่าย ๆ ทั้งวิธีปลูกในพื้นที่จำกัด พื้นที่กว้าง และพื้นที่ร่มว่ามีเทคนิควิธีเตรียมพื้นที่ปลูกอย่างไร เรียกได้ว่าถึงปลูกผักที่ระเบียงคอนโดก็สามารถปลูกผักได้เช่นกัน
ปลูกผักในน้ำและขวดพลาสติก
สำหรับใครที่มีพื้นที่จำกัด เช่น อยู่หอ หรือคอนโด สามารถนำขวดน้ำที่ไม่ใช้แล้วมาทำความสะอาดและใช้เป็นภาชนะในการปลูกผักได้ โดยแนะนำว่าให้ใช้เป็นขวดรูปทรงสี่เหลี่ยมเพื่อความสะดวกในการวาง จากนั้นตัดด้านข้าง 1 ด้าน และเจาะรูด้านตรงข้ามเพื่อให้น้ำสามารถระบายออกได้ เพียงเท่านี้ก็ได้ภาชนะสำหรับปลูกผักแล้ว
ปลูกผักในกระถาง
กระถางถือเป็นภาชนะเบสิคในการปลูกผัก มีหลายขนาดให้เลือกตั้งแต่ขนาดเล็กไปจนถึงใหญ่ ดังนั้นหากใครที่มีพื้นที่จำกัดอาจเลือกปลูกผักสวนครัวในกระถางขนาดเล็ก และอาจเลือกเป็นกระถางทรงสี่เหลี่ยมเพื่อประหยัดพื้นที่มากขึ้น
สำหรับใครที่มีพื้นที่กว้างในการปลูก ก็สามารถเลือกกระถางตามขนาดที่เหมาะสมได้ ทั้งนี้ต้องไม่ลืมที่จะเลือกกระถางที่มีรูระบายน้ำได้ดีด้วย
ปลูกผักอินทรีย์
การปลูกผักสวนครัวด้วยวิธีเกษตรอินทรีย์ หรือปลูกผักออร์แกนิกเหมาะสำหรับคนที่มีพื้นที่ในการปลูก เช่น พื้นที่ว่างข้างบ้าน สวนบริเวณในบ้านเพื่อทำแปลงผัก และพื้นที่สำหรับหมักปุ๋ย เพราะการปลูกผักอินทรีย์นั้นจะไม่มีการใช้สารเคมีทุกชนิด มีการป้องกันสารเคมีจากภายนอก รวมถึงสารที่ใช้ฆ่าแมลงก็จะต้องเป็นสารที่ทำจากสมุนไพร และเมล็ดพันธุ์ที่นำมาปลูกก็ต้องเป็นเมล็ดที่เพาะขึ้นด้วยวิธีเกษตรอินทรีย์เช่นกัน
ปลูกผักด้วยระบบน้ำหยด
การปลูกผักด้วยระบบน้ำหยด เป็นการปลูกผักที่เหมาะสำหรับใครที่ไม่ค่อยมีเวลา เนื่องจากเป็นการปลูกผักในน้ำ หรือที่หลายคนเรียกว่า การปลูกผักไฮโดรโปนิกส์นั่นเอง
การปลูกผักด้วยระบบน้ำหยดนี้ค่อนข้างมีอุปกรณ์ที่ต้องเตรียมมาก แต่ข้อดีคือสามารถกำหนดเวลา ปริมาณน้ำ และสามารถผสมปุ๋ยลงไปในน้ำได้ การปลูกผักด้วยวิธีนี้ยังสามารถแก้ปัญหาผักเหี่ยวแห้งจากอากาศแล้ง หรือดินอุ้มน้ำไม่มากพอได้อีกด้วย
ปลูกผักในกล่องโฟม
หากมีกล่องโฟมไม่ใช้แล้ว สามารถนำมาประยุกต์เป็นกระถางต้นไม้ได้เช่นกัน เพราะปลูกผักในกล่องโฟมสามารถใส่ดินได้เยอะ เจาะรูระบายน้ำได้ดี และพืชจะมีพื้นที่ในการแตกรากเยอะ สามารถวางในพื้นที่จำกัดภายในบ้าน หรือที่ที่โดนแสงไม่พอ อาจจะเลือกปลูกผักที่สามารถโตได้ดีในที่ร่ม เช่น ตระกูลผักกินใบอย่างพริก ต้นหอม ผักชี ผักบุ้ง หรือกะเพรา เป็นต้น
ปลูกผักสวนครัว แนะนำชนิดผักที่นิยมปลูกในครัวเรือน
หากยังไม่รู้ว่าจะปลูกผักอะไรดี เราได้รวบรวมชนิดผักที่ผู้คนนิยมนำมาเพาะปลูก รับประทานได้บ่อย ปลูกง่ายในหลากหลายวิธีทั้งในพื้นที่น้อยและพื้นที่กว้าง และผักบางชนิดยังสามารถนำไปสร้างรายได้เสริมได้ด้วย
ปลูกผักไฮโดรโปนิกส์
ในยุคที่ผู้คนรักสุขภาพมากขึ้น การปลูกผักไฮโดรโปนิกส์ก็เป็นทางเลือกที่ดี ส่วนใหญ่ผักที่นิยมนำมาปลูกด้วยวิธีไฮโดรโปนิกส์จะเป็นผักที่นิยมใส่ในเมนูสลัด เช่น ผักกาดหอม โดยวิธีปลูกผักไฮโดรโปนิกส์อาจจะเริ่มจากการใช้ชุดปลูกผักไฮโดรโปนิกส์เล็ก ๆ ก่อน เมื่อเริ่มเชี่ยวชาญแล้วจึงค่อย ๆ ขยับขนาดแปลงผักไฮโดรโปนิกส์ให้ใหญ่ขึ้น และยังสามารถจำหน่ายในกลุ่มหมู่บ้านหรือคอนโดเป็นรายได้เสริมอีกหนึ่งทางได้
ปลูกผักกินใบ
ผักกินใบเป็นผักสวนครัวที่มีติดอยู่ในแทบทุกครัวเรือน มีพื้นที่จำกัดก็ปลูกผักกินใบได้ และยังปลูกง่าย ออกผลผลิตตลอดปี เพียงแค่ต้องดูแลไม่ให้น้ำขังภาชนะที่ใช้ปลูก โดยชนิดของผักกินใบที่นิยมปลูก ได้แก่ ผักชี กะหล่ำปลี ผักกาดหอม ผักโขม กวางตุ้ง และขึ้นฉ่าย เป็นต้น
ปลูกผักกินผล
ในส่วนของผักกินผลก็เป็นส่วนหนึ่งของเมนูอาหารที่รับประทานบ่อย ๆ เช่นกัน โดยผักกินผลที่นิยมปลูกในครัวเรือน เช่น พริก มะเขือเทศ ถั่วฝักยาว มะเขือ แตงกวา และฟักทอง เป็นต้น
ปลูกผักตามฤดูกาล
สำหรับใครอยากประหยัดค่าใช้จ่าย การปลูกผักตามฤดูกาลก็เป็นทางเลือกที่ดีโดยเฉพาะผักที่ปลูกในฤดูหนาว เพราะนอกจากจะช่วยลดค่าใช้จ่ายในการซื้อผักตามฤดูกาลเหล่านั้นแล้ว ยังได้ผักปลอดสารพิษ และอาจจะนำไปขายสร้างรายได้เสริมได้อีกด้วย
โดยตัวอย่างชนิดผักที่โตได้ดีในฤดูหนาว ได้แก่ กะหล่ำปลี ผักกาดขาว ถั่วลันเตา พริกหยวก ฟักทอง หอมแดง และพริกขี้หนู เป็นต้น
ปลูกผักสวนครัว มีเทคนิคปลูกอย่างไรให้ได้ผลผลิตดี
- ภาชนะปลูกผักต้องระบายน้ำได้ดี เพื่อไม่ให้รากได้รับความชื้นมากเกินไปและเสี่ยงรากเน่าได้
- หมักดินก่อนปลูกผักช่วยให้ผักได้รับสารอาหาร โตง่าย โดยผสมปุ๋ยอินทรียวัตถุ จุลินทรีย์ และปุ๋ยคอกลงไปในดิน
- หากเลือกปลูกผักในกระถางไม่ควรวางกับพื้นโดยตรง เพื่อระบายอากาศและหลีกเลี่ยงน้ำขัง ส่งผลทำให้ผักได้รับความชื้นมากเกินจำเป็น
- ไม่ควรปลูกผักชนิดเดียวกันในแปลงเดิมซ้ำ ควรปลูกแบบหมุนเวียน เปลี่ยนชนิดผักเพื่อป้องกันแบคทีเรียสะสม และการตั้งถิ่นฐานของแมลง
- ปลูกดอกไม้บริเวณใกล้ ๆ แปลงปลูกผักเพื่อล่อแมลง ไม่ให้แมลงไปทำลายต้นกล้าหรือพืชผักที่เจริญเติบโตแล้ว
- การปลูกผักบางชนิด เช่น ผักกินผล ควรนำเมล็ดไปแช่น้ำอุ่นก่อนนำไปเพาะ
- ในระยะปลูกต้นกล้า อาจมีการคลุมฟางไว้บนหน้าดินเพื่อรักษาความชื้นที่เหมาะสมให้ต้นกล้า
สรุป ปลูกผักสวนครัวให้ผลผลิตดี แม้ปลูกในพื้นที่ Indoor
การปลูกผักสวนครัวไว้รับประทานเอง ถือเป็นทั้งกิจกรรมยามว่างภายในครอบครัว และการลดค่าใช้จ่ายในการซื้อผัก ได้ผักที่ปลอดสารพิษ รวมถึงนำไปเสริมสร้างรายได้
การปลูกผักไม่จำเป็นต้องปลูกในพื้นที่ขนาดใหญ่เท่านั้น มีพื้นที่จำกัดก็สามารถปลูกผักให้เจริญเติบโตได้ โดยสามารถปลูกได้ตั้งแต่ในขวดน้ำแกลลอน กระถางขนาดเล็ก จนไปถึงกล่องโฟม เพียงแค่ทราบเทคนิคในการปลูก และมีเวลาเอาใจใส่ในการปลูกผัก
ด้วยในยุคสมัยที่ผู้คนเริ่มรักสุขภาพมากขึ้น การปลูกผักเริ่มเป็นหนึ่งในกิจกรรมที่หลายคนสนใจ เพราะนอกจากจะมีผักไว้รับประทานตลอดปี ยังลดความเสี่ยงที่จะได้รับสารเคมีจากผักอีกด้วย ดังนั้นเพื่อไม่ให้การมีพื้นที่จำกัดมาปิดกั้นการสร้างแปลงผักส่วนตัว ปัจจุบันก็มีการพัฒนานวัตกรรมการปลูกผักในที่ร่มมาเพื่อตอบโจทย์ชีวิตคนเมืองมากยิ่งขึ้น โดยที่ Civic Agrotech มุ่งเน้นไปที่การพัฒนาการปลูกผักรูปแบบ Indoor อย่างจริงจัง ไม่ว่าจะเป็นการปลูกพืชเพื่อรับประทานเอง หรือการสร้าง Plant Factory
หากต้องการปลูกผัก สร้างระบบการปลูกผัก Indoor ได้อย่างมืออาชีพ ติดต่อ Civic Agrotech ได้ผ่านช่องทาง Line : @CivicAgrotech